ادبیات و علوم انسانی
سیدمحمدحسین قریشی؛ نرجس حاجی آبادی؛ محسن مبارکی
چکیده
تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در سال های اخیر به همراه توسعهی صنعت، فناوری و ارتباطات، موجب گرایش گویشوران زبانها و گویشهای بومی و اقلیت به زبان ملی کشورمان یعنی فارسی معیار شده است و این روند، عاملی برای تضعیف جایگاه و تهدیدی برای حفظ زبانها و گویشهای محلی به حساب میآید. بیرجندی یکی از گویشهای محلی ...
بیشتر
تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در سال های اخیر به همراه توسعهی صنعت، فناوری و ارتباطات، موجب گرایش گویشوران زبانها و گویشهای بومی و اقلیت به زبان ملی کشورمان یعنی فارسی معیار شده است و این روند، عاملی برای تضعیف جایگاه و تهدیدی برای حفظ زبانها و گویشهای محلی به حساب میآید. بیرجندی یکی از گویشهای محلی کشورمان است که در سالهای اخیر کاربرد آن در حوزه های مختلف کاهش یافته و فراگیران این گویش در نسل جوان هر روزه کمتر میشوند. هدف این پژوهش، به دست دادن شواهدی در مورد جایگاه اجتماعی این گویش و میزان کاربرد آن در حوزههای مختلف با استفاده از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده در چهار گروه تحصیلی، پنج گروه سنی و دو گروه جنسیتی در شهر بیرجند است. بررسی دادههای این پژوهش نشان می دهند که به طور نسبی بیشترین میزان کاربرد گویش بیرجندی مربوط به حوزه خانواده است و هر چه حوزه رسمیتر میشود، میزان کاربرد گویش بیرجندی کاهش می یابد. سن در کاربرد گویش در حوزه ها و موقعیتهای مختلف مؤثر است. در مجموع یافته های این پژوهش از زوال تدریجی گویش بیرجندی در منطقه حکایت دارد.